Bij ondermijning vloeien de bovenwereld en de onderwereld in elkaar over. Onder regie van de Ondermijningsbrigade, wordt in Amsterdam volop samengewerkt bij het bestrijden van ondermijning. Overheidsdiensten, uitvoeringsorganisaties en particuliere ondernemingen voeren gezamenlijk controles uit. Met resultaat. Denk aan grote hoeveelheden contant geld tot verboden medicijnen. Van een illegale gokhal tot afgetapte stroom. In deze video gaan we mee op zo’n controle.
00:00:00 Muziek op de achtergrond. Ondertussen is het logo van RIEC en het Ministerie van Justitie en Veiligheid te zien. In beeld staat ook 'Dit is een video van het ministerie van Justitie en Veiligheid over het brede offensief tegen de georganiseerde misdaad.' Hierna wordt overgeschakeld naar het politiebureau in Amsterdam.
00:00:06 Jacqueline Makbouli (Coördinatie Ondermijningsbrigade): Welkom allemaal! We gaan vandaag een drietal bedrijven bezoeken. Fijn dat jullie zo in grote getalen aanwezig zijn, althans in een zo divers gezelschap.
00:00:07 Jacqueline Makbouli vertelt dit staande in een vergaderruimte. Aan tafel zitten mensen van verschillende teams.
00:00:16 Job van Beekhoven (hoofd RIEC Amsterdam-Amstelland): De Ondermijningsbigade is eigenlijk een coördinatiemechanisme van verschillende overheidsdiensten. Dus onder de vlag van de Ondermijningsbrigade verenigen die diensten zich en kunnen we vrij breed controleren op die eerste signalen van ondermijning en zo de wijk ook veiliger maken.
00:00:16 Aan tafel zijn verschillende mensen te zien, waaronder iemand van de politie. Ondertussen hoor je Job van Beekhoven praten.
00:00:30 Jacqueline Makbouli (Coördinatie Ondermijningsbrigade): Dat is het samenwerkingsverband tussen politie, Douane, Belastingdienst, de FIOD en UWV en vele anderen, de Arbeidsinspectie, waarmee we interventies doen bij ondernemingen. Wij kijken als Ondermijningsbrigade of winkels voldoen aan de geldende wet- en regelgeving. Wij kijken onder andere naar bijvoorbeeld het bouwbesluit, of de bestemming klopt. We kijken of ze milieutechnisch alles voor elkaar hebben, maar de Douane zal bijvoorbeeld ook kijken of ze hun accijnsgoederen op de juiste wijze hebben ingevoerd. En dan kun je bijvoorbeeld denken aan drank, shisha, sigaretten.
00:00:33 Vergaderruimte is weer in beeld. Jacqueline Makbouli is staand aan het spreken op de achtergrond.
00:00:38 Lid van de ondermijningsbrigade loopt op straat te bellen, naast hem loopt een ander lid.
00:00:43 Drie leden van de ondermijningsbrigade en een politieagent lopen door een straat in Amsterdam.
00:00:47 De ondermijningsbrigade is een winkel aan het controleren. De eigenaar is ook in beeld.
00:00:57 Twee douaniers zijn een tabakskast in de winkel aan het controleren.
00:01:01 Een douanier controleert de tabakskast.
00:01:04 In beeld is een politieagent te zien en de winkelier.
00:01:07 Lid Ondermijningsbrigade, in winkel: Weet u waar deze vandaan komen?
00:01:10 Winkelier: (Niet te verstaan)
00:01:07 Lid van ondermijningsbrigade heeft een pakje vapes vast en stel een vraag aan de winkelier.
00:01:12 Lid Ondermijningsbrigade, in winkel: Heeft u daar een factuur van?
00:01:14 Job van Beekhoven (hoofd RIEC Amsterdam-Amstelland): Je kan denken aan indicaties voor witwassen. Als de kassa niet in orde is, als er malversaties met de kassa gepleegd zijn. Er kan sprake zijn van arbeidsuitbuiting. Iemand kan onder dwang werken in een bepaalde winkel. En je kan denken aan drugshandel of bijvoorbeeld ondergronds bankieren.
00:01:17 Winkelier laat zakje met geld zien aan 3 leden van de ondermijningsbrigade.
00:01:24 Twee leden van de ondermijningsbrigade en een winkelier zijn in beeld in de winkel. Ze controleren identiteitsbewijzen.
00:01:29 Jacqueline Makbouli (Coördinatie Ondermijningsbrigade), in winkel: De Belastingdienst is nu bij u aan de andere kant aan het kijken. Ja, oké, dan weet u dat.
00:01:29 Jacqueline Makbouli praat met de winkelier.
00:01:35 Een lid van de ondermijningsbrigade controleert met een zaklamp een bergingsruimte in de winkel.
00:01:37 Jacqueline Makbouli (Coördinatie Ondermijningsbrigade): In essentie gaat het er natuurlijk om dat de bovenwereld de onderwereld faciliteert. De onderwereld is erbij gebaat om bijvoorbeeld hun financiële geldstromen ook te gebruiken want zwart geld, daar kan je niet zo heel veel mee. En daarvoor heb je de bovenwereld nodig. Een melding bij de Ondermijningsbrigade wordt gedaan door een overheidsinstantie zoals de arbeidsinspectie, de Belastingdienst, de politie, de gemeente. Nou, iedereen kan melden eigenlijk. Dan zetten wij de melding uit bij al die overheidsinstanties om te vragen of ze mee willen gaan met ons op een controleactie.
00:01:40 Een lid van de ondermijningsbrigade staat in een winkel.
00:01:47 Twee leden van de ondermijningsbrigade geven spullen aan elkaar over in een winkel.
00:01:50 Twee leden van de ondermijningsbrigade geven controleren spullen uit dozen in een winkel. De een staat en de ander zit gehurkt.
00:02:03 Twee leden van de ondermijningsbrigade staan met de winkelier te praten.
00:02:11 Jacqueline Makbouli (Coördinatie Ondermijningsbrigade): Als daar drie of meer overheidsinstanties zeggen 'ja, we gaan mee', dus bijvoorbeeld de Belastingdienst, de Douane en de politie, dan gaan wij de controleactie plannen en organiseren en voorbereiden.
00:02:17 Een politieagent loopt door de gang van het politiebureau. Tijdens het lopen zit hij op zijn telefoon. Hij loopt naar zijn bureau toe en gaat daar aan het werk.
00:02:25 Erwin Piepelenbosch (Politie Eenheid Amsterdam): Wij werken mee aan die Ondermijningsbrigade omdat wij aan de ene kant ook partner zijn met onze bevoegdheden en met onze kennis uit de wijken. Aan de andere kant zijn wij ook vaak de partij die meldingen en signalen inbrengt en dus ook de hulp vraagt van de Ondermijningsbrigade om zaken aan te pakken. Het voordeel voor ons is ook dat wij als politie natuurlijk wel bevoegdheden hebben, maar op sommige gebieden ook maar beperkt zijn. Dat is een beetje het verschil met hoe het was voordat de Ondermijningsbrigade bestond. Als wij een signaal/melding hadden, moesten we zelf op zoek gaan naar alle verschillende partners. En nu hebben we eigenlijk één loket. We kloppen aan bij de Ondermijningbrigade en die hebben alle contacten, en die kunnen veel sneller reageren op de signalen en meldingen die we binnenkrijgen.
00:02:27 In beeld is Erwin Piepelenbosch. Hij staat in het politiebureau.
00:02:31 Erwin Piepelenbosch zit achter zijn bureau en schrijft iets op papier. Daarna is hij aan het bellen.
00:02:48 Drie leden van de ondermijningsbrigade en een politieagent zijn te zien in een winkel.
00:02:51 Een lid van de ondermijningsbrigade maakt de deur open. Daarachter staat een ander lid en een politieagent.
00:02:56 Diezelfde personen lopen nu naar boven.
00:03:03 Een politieagent en twee leden van de ondermijningsbrigade staan voor een winkel met elkaar in gesprek met een winkelier.
00:03:10 Job van Beekhoven (hoofd RIEC Amsterdam-Amstelland): Die ondermijning is vaak heel geraffineerd en door te gaan controleren in winkelstraten of op bedrijventerreinen leggen we die malafide bedrijvigheid bloot.
00:03:10 Een lid van de ondermijningsbrigade en een politieagent lopen samen met de winkelier weg door de straat. Ze houden beide de winkelier vast.
00:03:18 Twee politieagenten en twee leden van de ondermijningsbrigade staan voor een winkel. En stappen de winkel binnen.
00:03:21 Erwin Piepelenbosch (Politie Eenheid Amsterdam): Het draagt weer bij aan het rechtvaardigheidsgevoel. Want er zijn ook heel veel ondernemers die zich gewoon netjes aan de regels houden. Er zijn heel veel bewoners die zich netjes aan de regels houden en op het moment dat we als politie samen met de Ondermijningsbrigade in actie komen, dan zien ze ook: hé, eindelijk wordt er iets aan gedaan.
00:03:32 De achterkant van het hesje van een lid van de ondermijningsbrigade is in beeld.
00:03:37 Jacqueline Makbouli (Coördinatie Ondermijningsbrigade): Veel aanpak van ondermijning vindt plaats van achter bureaus. Er worden veel analyses gemaakt en strafrechtelijke onderzoeken. Dat is niet heel zichtbaar en met de Ondermijningsbrigade zijn wij wekelijks heel zichtbaar in Amsterdam en de Amstellandgemeenten.
00:03:37 Een politieagent en drie leden van de ondermijningsbrigade staan op straat in gesprek met twee winkeliers.
00:03:44 Twee leden van de ondermijningsbrigade staan buiten de winkel. De een heeft papierwerk in de hand, de ander een telefoon.
00:03:50 De ondermijningsbrigade is in overleg op straat.
00:03:54 Muziek wordt wat harder en eindigt. Ondertussen komt het logo van RIEC en het Ministerie van Justitie en Veiligheid in beeld.